Iris Germanica (Bearded Iris, Γενειοφόρος Ίριδα)

Οικογένεια: Iridaceae

Κατάγεται από την κεντρική και νότια Ευρώπη, δυτική Ασία και βόρεια Αφρική (ανατολική Μεσόγειο)

Η οικογένεια αυτή πήρε το όνομά της από την ελληνική Θεά του ουράνιου τόξου Ίριδα.

Πολυετές, ποώδες, αειθαλές φυτό με το ύψος του να κυμαίνεται στα 40 έως 90 εκ.. Αναπτύσσεται σε ένα κυλινδρικό ρίζωμα, το οποίο έρπει οριζόντια στο έδαφος, ελάχιστα εκατοστά κάτω ή πάνω από αυτό, σχηματίζοντας πυκνές συστάδες με την πάροδο του χρόνου.

Έχει σπαθόμορφα, ημιαειθαλή φύλλα που αναπτύσσονται αντικριστά με μήκος 30 έως 50 εκ..

Το ανθοφόρο στέλεχος του μίσχου φτάνει στα 50 εκ. έως 1 μ., ενώ τα άνθη του, συνήθως έξι στο σύνολο, κυμαίνονται στα 8 – 10 cm, αποτελούμενα από τρία μεγάλα απλωμένα ή κρεμαστά πέταλα χρώματος σκούρο μωβ με λευκό προς τις παρυφές και σκούρες νευρώσεις. Στη βάση τους έχουν μια μικρή λωρίδα (γενάκι) με πυκνές κιτρινωπές τρίχες που εναλλάσσονται με τρία όρθια πέταλα, συχνά μικρότερα, χρώματος ανοιχτό μωβ.

Έχει ιδιαίτερο άρωμα και ανθίζει από τον Απρίλιο έως και τον Ιούνιο.

Χρειάζεται ελάχιστες καλλιεργητικές φροντίδες, ελαφριά λίπανση στην αρχή της άνοιξης, άφθονη ηλιοφάνεια ή ελαφριά σκιά. Αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες έως -15 βαθμούς Κελσίου. Κατά την χειμερινή περίοδο συνήθως χάνει το μεγαλύτερο μέρος των φύλλων του.
Θέλει στραγγιζόμενο, γόνιμο (χουμώδες) έδαφος, ελαφρώς όξινο, ουδέτερο ή αλκαλικό. Χρειάζεται ελάχιστα ποτίσματα, ενώ αντέχει μικρές περιόδους ξηρασίας.

Μπορεί να καλλιεργηθεί σε γλάστρες, σε παρτέρια ή σε συνδυασμό με συστάδες άλλων φυτών.

Μετά την ανθοφορία καλό είναι να αφαιρούνται οι ξεροί μίσχοι ώστε να βελτιώνεται η εικόνα του φυτού.

Είναι ευαίσθητο στη βακτηριακή μαλακή σήψη ριζών, στον ιό του μωσαϊκού, στο σιδηροσκώληκα, σε ψώρες, σε αφίδες και είναι στόχος σαλιγκαριών.
Συχνές αιτίες μειωμένης ανθοφορίας είναι η φύτευση των ριζωμάτων σε αρκετό βάθος, η καλλιέργεια σε σκιερά μέρη, η υπερβολική λίπανση και οι συνωστισμένες ρίζες (γι’ αυτό άλλωστε προτείνεται αραίωση του φυτού κάθε 3 έως 4 χρόνια).
Η καλύτερη ανθοφορία και αντοχή σε ασθένειες πραγματοποιείται κατά την πλήρη έκθεσή του στον ήλιο.

Ο πολλαπλασιασμός του γίνεται αμέσως μετά την ανθοφορία, κατά την διάρκεια του καλοκαιριού με διαίρεση των ριζωμάτων και μεταφύτευση. Επίσης μπορεί να πολλαπλασιαστεί με σπόρο.

Είναι ο πατέρας των περισσοτέρων σύγχρονων ποικιλιών γενειοφόρου ίριδας.

Στο εμπόριο σπάνια κυκλοφορεί γιατί διακινούνται οι πολυάριθμες ποικιλίες (πάνω από 60.000 είναι διαθέσιμες) που έχει δημιουργήσει ο άνθρωπος σε εντυπωσιακά χρώματα και μεγέθη, στις οποίες όμως έχει επικρατήσει το αρχικό όνομα(Iris x Germanica).

Το ρίζωμά του έχει φαρμακευτικές ιδιότητες.
Το φυτό είναι δηλητηριώδες και η κατάποση μπορεί να επιφέρει σοβαρή ενόχληση.